Birçok kuş türünü bünyesinde barındıran Sapanca Gölü, adını güney kıyısında kurulu olan ilçeden alıyor. Burası eski Türk kaynaklarında 'Ayan Gölü' olarak geçiyor.

Sapanca Gölünü Evliya Çelebi şu sözlerle anlatıyor:

'Sapanca Gölünün çevresi 24 mil`dir. Dört çevresinde kasaba gibi yetmiş altı köy vardır. Cümle halkı bu haliçin suyundan içtiklerinden yüzlerinin rengi kırmızıdır. Ürünleri çok ise de, bağları yoktur. Bahçeleri hadden aşkındır. Bu gölün kenarında bir tür kavun ve karpuz olur ki, ancak ikisini bir eşek çekebilir. Bu göl içinde seksen pare (parça) kayık ve çırnaklar (tahıl kayığı) vardır ki, köyden adam, kereste ve eşya götürürler. Bu gölde bulunan yetmiş, seksen çeşit balıktan avlanıp kar ederler. Alabalığı, sazan balığı, turna balığı gibi tatlı su balıkları gayet lezzetli olur. Gölün derinliği ekseri yerlerinde yirmi kulaçtır. Suyu gayet saf ve berraktır. Kıyısında olan köylerin kadınları elbise yıkadıklarında asla sabun sürmezler'

Sapanca Gölü, Arifiye, Sapanca, Serdivan ve Kartepe ilçelerinin sınırlarında yer alıyor. Sakarya ve Kocaeli arasındaki bu doğal sınıra aşağıdaki konum bilgilerini kullanarak ulaşabilirsiniz: